سیستم تهویه مطبوع یکی از قطعات مهم در راحتی سرنشینان در خودرو میباشد، این سیستم کار کرد بسیار مهمی در خودرو دارد. سیستم تهویه موجب تعویض هوا در فصل سرد و گرم سال میشود، با پیشرفت تکنولوژی این سیستم پیشرفت بسیاری کرده است. با ما همراه باشید تا اطلاعات لازم در ارتباط با سیستم تهویه خودرو در اختیارتان قرار دهیم.
سیستم تهویه مطبوع خودرو چیست؟
وظیفهای که سیستم تهویه خودرو دارد این است که با توجه به سرما و گرما هوای کابین را تنظیم میکند، این سیستم دمایی که برای کابین خودرو نیاز باشد را طی فرآیندی تامین میکند. رطوبت مورد نیاز به وسیله سیستم تهویه تامین شده و اکثر خودروها مجهز به سیستم تهویه مطبوع میباشند. البته سیستم تهویه مطبوع با کولر خودرو فرق دارد، اگر خودرویی دارای این سیستم باشد قیمت بیشتری نسبت به سایر خودروها دارد.
هوای بیرون از طریق این سیستم گرفته شده و با کمک گرفتن از فن به محیط داخل خودرو هدایت میشود. فرق بین کولر و سیستم تهویه این است که کولر هوای کابین را سرد کرده و دستی تنظیم میشود، اما سیستم تهویه مطبوع زمانی کار خود را انجام میدهد که هوای کابین به دمای مورد نیاز برسد. وقتی که کابین خودرو به دمای مورد نیاز رسید این سیستم اتوماتیک خاموش شده و دما به آرامی کاهش پیدا میکند.
انواع سیستم تهویه مطبوع در خودرو
سیستم تهویه در دو نوع سیستم تهویه دستی و سیستم تهویه اتوماتیک وجود دارد، در زیر این دو سیستم و کارکرد آنها را بیان میکنیم:
1-سیستم تهویه دستی
این سیستم وقتی که هوا گرم باشد برای سرنشینان راحتی را به وجود میآورد، و آنها به راحتی خودشان دما و سرعت وزش باد و سرما را تعیین میکنند.
2-سیستم تهویه اتوماتیک
سیستمی الکترونیکی و تنظیمات ترموستات و فن خودرو را با توجه به دمایی که از قبل تعیین شده تنظیم میکند. یکی از مزیتهای این سیستم تبدیل کردن به سیستم دستی میباشد، اسن سیستم اتوماتیک تغییرات دما را انجام میدهد و میزان دمای مطلوب را در کابین حفظ میکند. در خودروهایی که این سیستم به کار رفته از قطعاتی پیشرفته استفاده شده که حس گرهای خورشیدی دارند که بر روی داشبرد قرار دارند. اشعههای خورشید از طریق این سنسور اندازه گیری میشود و در صورت بالا رفتن میزان تابش؛ سیستم تهویه شروع به کار کرده و میزان دما را کاهش میدهد. وقتی در هوای گرم وارد خودرو میشوید با روشن کردن سیستم تهویه اتوماتیک تمامی کارهای تنظیم دما انجام میشود.
علت استفاده از سیستم تهویه مطبوع خودرو
با پیشرفت علم و فناوری تجهیزات بسیاری به خودرو اضافه شده و سیستم تهویه از گذشته در خودروهای گران قیمت وجود داشت، اما در حال حاضر در بیشتر خودروها از این سیستم در خودرو ها به کار میرود. همانطور که بیان شد قطعه سرد کننده و گرم کننده خودرو موجب گرم و یا سرد کردن کابین میشوند، ولی سیستم تهویه حتی در زمان آلودگی، هوا را تهویه و وارد کابین خودرو میکند. در فصل سرد زمستان که بخار و مه دید رانندگان را کم میکند، سیستم تهویه مطبوع مانع این اتفاق میشود و راحتی سرنشینان را فراهم میکند.
هدف از استفاده از سیستم تهویه مطبوع و راحتی دما به موارد زیر بستگی دارد
- رطوبت نسبی
- مقدار فعالیت و سوخت و ساز فرد
- سرعت و رد و بدل شدن هوا در کابین سرنشین
- دماییی که در اطراف افراد وجود دارد.
- مقدار تابش خورشید و در معرض آن قرار گرفتن.
پارامترهایی که یک سرنشین در کابین میتواند تنظیم کند عبارتند از: - دمای هواایی که وزیده شده است.
- میزان شدت وزیدن هوا.
- جهتی که هوا میوزد.
مقایسه سیستم تهویه مطبوع خودرو اتوماتیک و دستی
کولرهای خودرو از بخشهای مختلفی تشکیل شده مانند کندانسور و اپراتور، در برخی از خودروها کمپرسور کولر از میل لنگ انرژی لازم را میگیرد. در برخی دیگر از خودروها این انرژی به وسیله باتری که به کمپرسور متصل است تامین میشود، تمامی سیستمهای تهویه یک نوع عملکرد را انجام میدهند اما هوای خنکی که وارد کابین میکنند متفاوت است. سیستمهای تهویه خودرو در دو نوع دستی و اتوماتیک وجود دارند، سیستم دستی طراحی بسیار سادهای دارد که یک سیستم کنترلی با مدار باز طراحی شده است. سیستم تهویه دستی به دلیل سادگی در طراحی آن در خودروهای ارزان قیمت به کار میرود، افراد خودشان میتوانند درجه و مقدار سرما را تغییر دهند.
در سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک که پیشرفتهتر از سیستم تهویه دستی میباشد، موارد استفاده آن در خودروهای جدید است و از مداری بسته در آن طراحی شده است. سرنشینان با یک دکمه میتوانند میزان دما را تعیین کنند و مدیریت تنظیم سیستم تهویه به دلخواه خودشان میباشد. در سیستم تهویه اتوماتیک فناوری پیشرفتهای به کار رفته که با وجود بالا بودن شدت میزان سرما و گرمای درون کابین، میزان وزش باد و همچنین دریچه جهت خارج شدن جریان هوا را تعیین میکند. انجام همه این فرایندها توسط دکمهای انجام میشود که میزان پرتاب باد و تنظیم دریچه را بر عهده دارد.
قطعات مهم سیستم تهویه مطبوع خودرو
بخش پر فشار
یخش پر فشار اولین بخش از سیستم تهویه است که در پیشرانه خودرو قرار دارد، در اکثر خودروها این سیستم دو قسمت پر فشار و کم فشار دارد.
کمپرسور
گازی که در سیستم کولر خودرو قرار دارد کم فشار به سمت کمپرسور رفته و تراکم پیدا میکند، در راه خروجی قطعه کندانسور مایع خنک کننده متراکم شده و باعث خنک شدن کابین خودرو میشود.
کندانسور
کندانسور نقشی مانند رادیاتور دارد و بخار را سرد کرده و به آب تبدیل میکند، در قسمت خروجی مایع موجود تراکم پیدا کرده و فضای داخل خودرو را خنک میکند.
رسیور درایر
مواد شیمیایی که در این بخش قرار دارد رطوبت را به خود جذب میکند، در صورتی که این رطوبت حذف نشود آب را به یخ تبدیل کرده و خساراتی به این سیستم وارد میکند.
قسمت کم فشار
هوای سرد با گذشتن از رسیور درایر به سوپاپ وارد میشود که انباسط گرمایی دارد و فشار موجود را کاهش میدهد. برای بهتر عمل کردن این بخش در بعضی خودروها لولههای وزنه دار را جایگزین میکنند. در دراز مدت لولههای وزنه دار موجب رسوب شده و از کارد خوب آن کسر میشود، در خودروهایی که سیستم تهویه آن لوله وزنه دار دارند خودکار روشن و خاموش میشوند.
تبخیر کننده
در پشت داشبرد قطعه تبخیر کننده قرار دارد و کارش جذب کردن گرما میباشد، گازی که در این قطعه قرار دارد گرما را به هوای خنک تبدیل میکند.
نکات مهم درباره سیستم تهویه مطبوع خودرو
- هر از 15 هزار کیلومتر فیلتر کولر را عوض کنید تا هوایی که وارد کابین میشود پاکیزه باشد.
- زمان روشن بودن سیستم تهویه دریچه را در حالت بالا قرار دهید تا گردش هوا به خوبی انجام گیرد.
- در صورت پارک کردن خودرو در جای گرم هنگام سوار شدن اول پنجرهها ر ا باز کرده و بعد از چند دقیقه سیستم تهویه را روشن کنید.
- وقتی خودرو در سرعت بالا حرکت میکند استفاده از سیستم تهویه خیلی بهتر از پایین آوردن پنجرهها است.
- برای اینکه به کمپرسور خودرو آسیبی وارد نشود در دور پایین موتور خودرو حتما سیستم تهویه را روشن کنید.
مراحل کار کولر خودرو
- کمپرسور گاز خنک کننده را به وسیله تسمهای که به موتور خودرو اتصال دارد تامین میکند و فشار گاز را افزایش میدهد.
- گازی که به داخل کندانسور یا همان رادیاتور میشود به حالت مایع تبدیل میشود.
- در مرحله بعد مایع خنک کننده به فیلتر خشک سیستم تهویه رفته و رطوبت آن را میگیرد.
- با گرفته شدن رطوبت گاز به طرف اوپراتور هدایت شده و موجب کاهش فشار گاز میشود.
- در این مرحله مایع خنک کننده به شکل گاز از اوپراتور حرکت کرده و تبخیر شدن آن موجب تغییر دما از طریق فن میشود. در اینجا هوای خنک به وسیله دریچه کولر به کابین رفته و موجب خنک شدن دمای محیط میشود.
مطالعه کنید: علت کار نکردن کمپرسور کولر خودرو
بزرگترین عیب سیستم تهویه وابسته بودنش به دمایی است که وارد کابین میشود نسبت به هوای بیرونی است، به صورت محدود توانایی دارد هوا را خنک کند. کم بودن این توانایی موجب میشود دمای کولر خودرو تنظیم گردد تا سرنشینان به هوای دلخواه خود برسند.
رطوبت گیری سیستم تهویه در تابستان
بخای که در هوای کابین وجود دارد در فصل تابستان موجب عرق کردن و گرمای بیش از حد سرنشینان میشود، با روشن کردن دکمه سیستم تهویه آ سی اوپراتور سرد شده و خود به خود این رطوبت را جذب میکند. پس با روشن کردن این سیستم هوای سرد جایگزین هوای گرم شده و با جذب کردن رطوبت موجب خشکی محیط میشود و دیگر گرما سرنشینان را اذیت نمیکند.
رطوبت گیری سیستم تهویه در زمستان
رطوبتی که در فصل زمستان وجود دارد باعث بخار کردن شیشهها میشود، برای اینکه این رطوبت جذب شود باید دکمه آ سی روشن شود.
مطالعه کنید: علائم خرابی واتر پمپ